Yemek Borusu, besinlerin ağız ve yutaktan sonraki geçiş bölümü olan boş bir tüptür. Özofagus olarak da bilinir. Yemek borusu içten dışa doğru; özrtü epitel doku, düz kas doku ve bağ dokudan meydana gelir. İnsanlarda hemen hemen 25 cm'ye kadar boylarda ve 2 cm'ye kadar da ene sahiptir. Erişkin olan sığırlarda yemek borusunun boyu hemen hemen 1m kadar vardır. Yemek borusu kompleks ve karmaşık çalışır. Yediğimiz yiyecekler ağız ve yutaktan sonra yemek borusuna gelir ve yemek borusu bu esnada peristaltik hareket (Ritmik ve kuvvetli olan kasılıp gevşeme hareketi) yapar. Yemek borusunun en önemli özelliği burada sindirim olayının olmamasıdır. Yediğimiz yiyecekler yemek borusundan sonra mideye uğrar. Ağız ve mideyi birleştiren borudur. Yemek borusunda sindirim olmaz fakat yaptığı peristaltik hareketler sayesinde kısmen mekanik sindirim yapar.
Yemek Borusu Hastalıkları
Yemek Borusu Hastalıklarının Belirtileri; Yutma güçlüğü, ağrılı yutma, boğazda takılma hissi, midede yanma hissi, göğüs ağrısı, ağızdan acı ve ekşi bir su gelmesi. Bu semptomların neden olduğu hastalıklar; akalazya, divertikül, özofajit, yemek borusu kanserleri.
Akalazya; Yemek borusunun mideye uzandığı kısımda duvar kaslarının gerektiği kadar gevşeyememesi ve yutma zorluğunun meydana gelmesi olayıdır. Bu hastalıkta özellikle sulu besinlerde yutma zorluğu olur. Katı gıdalar, sıvı gıdalara oranla daha rahat yemek borusundan geçiş yapar. Bu tanı hastalığın teşhisinde oldukça önemlidir. Yemek borusu ile alakalı hastalıkların diğerlerinde bu durum tam tersidir. Akalazya hastalığının tedavisi cerrahidir.
Divertikül; Divertikül hastalığı yemek borusunun dışa doğru kese biçiminde genişlemesidir. Bu kesenin duvarı ya yemek borusu içindeki mukoza veya tüm tabakanın kese biçiminde olmasıdır. Divertikül sık rastlanılan bir hastalıktır. Şikâyetler başlar başlamaz tedavisi şarttır. Bu hastalığın yakaladığı kişilerde oluşan şikâyetler; ağız kokusu, kanama, yutma güçlüğü. Divertikül hastalığının tedavisi cerrahi yollar ile kese alınması işlemidir.
Özofajit; Yemek borusunun en iç kısmındaki mukoza tabakasının enfeksiyon kapması ve kimyasal maddeler ile tahriş olmasıdır. Özofajit hastalığı belirtileri; şiddetli göğüs ağrıları ve yutma güçlükleridir. Hastalığın sebebi araştırıldıktan sonra duruma göre tedavi uygulanır. Özofajit hastalığında tedavi genel olarak medikal yöntemler ile yani ilaç kullanılarak yapılır.
Yemek Borusu Kanseri; Kanser türleri arasında en az rastlananı yemek borusu kanseridir. Yeme ve içme alışkanlıklarına bağlı olarak gelişir. Doğu ve Güneydoğu bölgelerindeki beslenme alışkanlıkları daha farklı olduğundan genel olarak oralarda rastlanır. Yemek borusu kanseri için risk faktörler; sigara ve içki kullanmak, genetik etkenler, reflüye bağlı barret özofagusu. Yemek borusu kanseri hırçındır ve yayılımcıdır. Genel olarak hastanın vücuduna yayıldıktan sonra fark edilir. Genel olarak hastalar aşırı kaybı ve yutma zorluğu şikâyeti ile başvururlar. Şu anda kullanılan tedavi yöntemi cerrahidir. Gerektiği durumlarda kemoterapi ve radyoterapi de uygulanır.
